Psychiatryczno-Psychoterapeutyczny

Zaburzenia lękowe stanowią dużą grupę zaburzeń psychicznych, a dominujący objaw jakim jest lęk, przybiera różną postać i nasilenie. Mają one powszechny charakter, a pod ich nazwą kryją się różnorodne formy, w przeszłości określane mianem nerwicy. Regułą jest występowanie tych dolegliwości wraz z innymi zaburzeniami, zwłaszcza z zaburzeniami afektywnymi. Wyodrębnić należy takie grupy zaburzeń jak: zaburzenia lękowe z napadami paniki, fobie, zaburzenia obsesyjno-kompulsywne oraz uogólnione zaburzenia lękowe. Lęk stanowiący przekonanie, iż nie poradzimy sobie z problemem, wykonaniem określonej czynności, ma często źródło w doznaniach z przeszłości, kiedy to utwierdzano nas w przekonaniu, iż wykonujemy coś niewłaściwie. Aby lęk pokonać , uporać się z problemem , niezbędna jest właściwa psychoedukacja (rozebranie lęku na czynniki pierwsze, czyli poznanie jego składu np.: przyczyny kołatania serca, duszności, powstania guli w gardle), a następnie ukształtowanie nowego przekonania pozwalającego na uwierzenie we własne siły, możliwości i w końcowym efekcie pokonanie lęku.

Bardzo skutecznym , sprawdzonym , efektywnym podejściem wykorzystywanym w leczeniu zaburzeń lękowych i wahań nastrojów okazała się terapia behaworalno- poznawcza, osiągająca w krótkim okresie porównywalną efektywność do farmakoterapii. Istotnym atutem stosowania tej terapii jest fakt, iż badania potwierdzają jej wyraźną przewagę nad farmakoterapią w dłuższym czasie, albowiem odsetek nawrotów choroby jest tu znacznie niższy. Finalny efekt tej terapii pozwala osobie leczonej tą metodą na pozyskanie praktycznych umiejętności radzenia sobie z objawami lęku, na poznanie siebie i ocenę z dystansu własnych, niepokojących myśli. Aby osiągnąć jak najlepszy efekt z sesji terapeutycznych pacjent musi być w pełni zaangażowany w to co proponuje terapeuta i wykazywać dużą systematyczność, ponieważ trudno jest w bardzo krótkim czasie zmienić diametralnie system myślenia formowany przez lata. Tylko codzienny trening może spowodować pozytywne zmiany w pojmowaniu otaczającej nas rzeczywistości i ewentualnych zagrożeń. Terapia behaworalno- poznawcza jest też skuteczną metodą w leczeniu chorób o wyraźnie biologicznym podłożu, w tym ciężkiej depresji klinicznej oraz choroby afektywnej dwubiegunowej. Należy jednak pamiętać, iż w obu przypadkach wskazana terapia ma charakter wspierający leczenie biologiczne.

Za wyborem terapii poznawczo-behawioralnej przemawiają następujące czynniki

• jest ona jedynym rodzajem terapii lęku, gdzie uzyskiwane efekty zostały potwierdzone poprzez przeprowadzone doświadczenia,
• metoda opiera sie na badaniu i skupianiu nad objawami lęku, a nie na przeżyciach z przeszłości,
• trwa stosunkowo krótko w porównaniu z innymi rodzajami terapii,
• daje pacjentowi dużą wiedzę w temacie lęku , co niewątpliwie ma bezpośredni wpływ na efekty leczenia,
• pozwala na osiągnięcie umiejętności radzenia sobie z lękiem nawet po zakończeniu terapii, co jest możliwe dzięki przyswojeniu przez pacjentów uniwersalnych metod postępowania w trudnych sytuacjach.

Strach, lęk, ciągnący się dłuższy okres czasu stres, trudne wydarzenia czy też duże cierpienia, mogą powodować ujemne skutki dla rozwoju naszej psychiki, a także wywołać zaburzenia neurologiczne lub biologiczne. W konsekwencji takie negatywne zmiany mogą wpłynąć niekorzystnie na kształtowanie sie relacji z innymi ludźmi, nawet z bliskiego otoczenia. Aby zapobiec takim nieodwracalnym niejednokrotnie zmianom , warto skorzystać z coraz bardzie popularnej, prężnie się rozwijającej terapii realizowanej metodą EMDR.

EMDR najczęściej tłumaczone jest jako "odwrażliwianie i przetwarzanie za pomocą ruchów gałek ocznych". Twórcą tej metody leczenia jest Francine Shapiro, która przez własne doświadczenia i obserwacje odkryła, iż szybkie, powtarzające się ruchy gałek ocznych mają znaczący wpływ na obniżenie poziomu lęku u osób, które doznały silnych stresów i traumatycznych doświadczeń. EMDR oparta jest na dowodach naukowych. Stanowi interwencję terapeutyczną połączoną z ruchami gałek ocznych lub innym rodzajem stymulacji używanej w taki sposób, aby stymulować mózgowy system przetwarzania informacji. Następuje przetworzenie sieci pamięciowej traumy (mózg emocjonalny) i sieci obszaru pamięci jawnej, świadomej (mózg poznawczy). Wszelkie traumatyczne wydarzenia, wspomnienia o nich zapisywane są w nieświadomej i emocjonalnej części mózgu i nie łączą się z częścią świadomą i narracyjną. Tak więc każde zdarzenie silnie stresujące, które choć w małej części przypomina to pierwsze doświadczenie, stanowi tutaj czynnik spustowy w aktywacji siatki wspomnień mózgu emocjonalnego.

Dlaczego warto zdecydować się na metodę EMDR, jaki jest jej cel i efekty?

Jako podstawowe zadanie do spełnienia EMDR stawia sobie zmianę sposobu myślenia o dramatycznym wydarzeniu, jakie w przeszłości dotknęło pacjenta, a także obniżenie napięcia emocjonalnego jakie wywołuje. Praca sprowadza się do właściwego poruszania się między starymi wspomnieniami z przeszłości, wywołującymi wiele objawów w teraźniejszości i wpływającymi tym samym na przyszłość pacjenta. W trakcie realizacji tej metody pacjent wraz z terapeutą wchodzi w nieprzetworzoną siatkę wspomnień.

Aby przybliżyć sens i efekty stosowania metody EMDR Shapiro zaproponowała Teoretyczny Model Adaptacyjnego Przetwarzania Informacji zakładający, iż każdy człowiek dysponuje wewnętrznymi mechanizmami pozwalającymi na radzenie sobie w trudnych sytuacjach, w zderzeniu z traumatycznymi wydarzeniami, nadając im jakiś sens. Ludzie maja zdolność do wiązania przeszłości, teraźniejszości i przyszłości. W praktyce model ten pokazuje powiązania przeszłości, teraźniejszości i przyszłości na tle relacji terapeutycznych. EMDR pozwala na skuteczną dezaktywację stresu wywołanego silnymi emocjami w wyniku wspomnień. Dużą skuteczność metody EMDR potwierdzają uzyskiwane dane - siatka wspomnień aktywowana jest szybciej niż w przypadku innych podejść terapeutycznych, a źródłem sukcesu jest nastawienie na doświadczenie emocji, a nie tylko na rozmowę.